Kodi i Punës në Shqipëri dhe kosto
Kontratat
Kontrata e Punës
- Neni 12-15: Kontratat e punës mund të jenë:
Lloji i Kontratës | Afati Maksimal |
Me afat të pacaktuar | Nuk ka kufi |
Me afat të caktuar | Deri në 3 vjet |
Me periudhë prove | Deri në 3 muaj |
- Neni 142: Gjatë periudhës së provës (maksimumi 3 muaj), secila palë mund të zgjidhë kontratën duke dhënë një njoftim 5-ditësh.
Pushimet
2. Orët e Punës dhe Pushimet
- Neni 77: Kohëzgjatja e punës është maksimale prej 8 orësh në ditë dhe 40 orë në javë.
Ditë Pune | Orët e Punës Ditore |
5 ditë pune | 8 orë në ditë |
Java e plotë | 40 orë në javë |
- Neni 92: Punonjësi ka të drejtë për 4 javë pushim të paguar për çdo vit pune. Pushimi llogaritet në ditë pune, pa përfshirë të shtunën, të dielën dhe festat zyrtare. Kjo do të thotë:
Llogaritja e pushimeve:
Java Pushimi | Ditë Pune të Paguar |
1 javë | 5 ditë pune |
2 javë | 10 ditë pune |
4 javë | 20 ditë pune |
Neni 93: Punëdhënësi duhet të sigurojë që punonjësit të marrin pushimet vjetore brenda vitit kalendarik, ose ndryshe t’i rimbursojë në rast përfundimi të marrëdhënieve të punës.
Themelimi i një shoqërie tregtare në Shqipëri
Kompensimi
3. Paga dhe Kompensimi
- Neni 111: Paga minimale përcaktohet nga Këshilli i Ministrave, dhe asnjë punonjës nuk mund të marrë më pak se ajo. Paga duhet të paguhet të paktën një herë në muaj.
- Neni 113: Paga për punën jashtë orarit dhe në ditë pushimi kompensohet sipas tabelës së mëposhtme:
Lloji i Punës | Shtesa mbi Paga |
Punë jashtë orarit | +25% |
Punë gjatë festave/pushimit | +50% |
Përse të investosh në Shqipëri
Siguria ne pune
4. Shëndeti dhe Siguria në Punë
- Neni 39-53: Punëdhënësi duhet të sigurojë një mjedis të sigurt për punonjësit dhe të ofrojë trajnime periodike për mbrojtjen e tyre nga aksidentet.
Përgjegjësitë e Punëdhënësit për sigurinë përfshijnë:
- Ofrimin e pajisjeve të sigurisë
- Kontrollin periodik të kushteve të punës
- Organizimin e trajnimeve për emergjencat
5. Përfundimi i Marrëdhënieve të Punës
- Neni 141-143: Nëse punëdhënësi ose punonjësi dëshiron të përfundojë marrëdhënien e punës, duhet të respektojë afatin e njoftimit që varet nga vjetërsia e punonjësit:
Përvojë Pune | Afati i Njoftimit |
< 6 muaj | 15 dite |
< 1 vit | 1 muaj |
2-5 vjet | 2 muaj |
> 5 vjet | 3 muaj |
Grate dhe te miturit
6. Mbrojtja e Grave dhe Të Miturve
- Neni 104: Gratë shtatzëna kanë të drejtë për pushim të paguar për lindje prej deri në 365 ditë, ku:
Koha e Lindjes | Përqindja e Pagesës |
150 ditët e para | 80% e pagës |
Ditët pas 150-të | 50% e pagës |
- Neni 99: Të miturit (nën 18 vjeç) nuk mund të punojnë në punë të rrezikshme ose të rënda. Për ta, orët e punës janë më të shkurtra dhe mbrojtja në punë është më e madhe.
7. Sindikatat dhe Organizatat Sindikale
- Neni 176-187: Punonjësit kanë të drejtën të krijojnë dhe të anëtarësohen në sindikata për të mbrojtur të drejtat e tyre në punë. Punëdhënësi nuk mund të diskriminojë punonjësit për anëtarësimin në sindikata.
8. Detyrimet e Punëdhënësit
- Neni 95: Punëdhënësi është i detyruar të regjistrojë çdo punonjës në organet përkatëse për sigurime shoqërore dhe të mbajë një regjistër të përditësuar të të dhënave mbi pagat, sigurimet dhe kontributet për çdo punonjës.
Pushimet vjetore
Shembull i Llogaritjes së Pushimeve
Nëse një punonjës ka punuar 1 vit të plotë dhe kërkon të marrë 4 javë pushim, 20 ditët e tij të pushimeve llogariten në ditë pune (nga e hëna deri të premten). Të shtunat dhe të dielat nuk llogariten si ditë pushimi, dhe nuk përfshihen në 4 javët e pushimeve.
Kosto e Punës në Shqipëri: Një Përmbledhje e Detajuar
Kostoja e punës në Shqipëri përfshin një seri elementësh që ndikojnë mbi pagën bruto, tatimin mbi të ardhurat personale (TAP), sigurimet shoqërore dhe shëndetësore, si dhe detyrimet e punëdhënësit dhe punëmarrësit.
Paga Bruto Minimale
Aktualisht, paga minimale bruto në Shqipëri është 45,000 lekë. Kjo është paga që një punonjës merr përpara se të bëhen zbritjet për sigurimet dhe tatimet.
Tatimi mbi të Ardhurat Personale (TAP)
Sipas ligjit Nr. 29/2023, TAP aplikohet sipas shkallës progresive:
- 0% për pagat deri në 50,000 lekë.
- 13% mbi shumën që kalon 35,000 lekë për pagat nga 50,001 lekë deri në 60,000 lekë.
- 13% mbi shumën që kalon 30,000 lekë për pagat mbi 60,001 lekë.
Sigurimet Shoqërore dhe Shëndetësore
Të dyja palët, punëdhënësi dhe punëmarrësi, kontribuojnë në sigurimet shoqërore dhe shëndetësore:
Kontributet | Përqindja |
Sigurimet Shoqërore për Punëdhënësin | 15% |
Sigurimet Shoqërore për Punëmarrësin | 9.5% |
Sigurimet Shëndetësore për Punëdhënësin | 1.7% |
Sigurimet Shëndetësore për Punëmarrësin | 1.7% |
Paga neto
Llogaritja e Pagës Neto dhe Kostos Totale të Punës
Paga Neto për Punëmarrësin (paga bruto 45,000 lekë):
Përshkrimi | Përqindja | Shuma (lekë) |
Sigurime Shoqërore (Punëmarrësi) | 9.5% | 4,275 lekë |
Sigurime Shëndetësore (Punëmarrësi) | 1.7% | 765 lekë |
Totali i Kontributeve për Punëmarrësin | 5,040 lekë | |
Paga Neto | 39,960 lekë |
Kostoja Totale për Punëdhënësin (paga bruto 45,000 lekë):
Përshkrimi | Përqindja | Shuma (lekë) |
Paga Bruto | 45,000 lekë | |
Sigurime Shoqërore për Punëdhënësin (15%) | 15% | 6,750 lekë |
Sigurime Shëndetësore për Punëdhënësin (1.7%) | 1.7% | 765 lekë |
Kosto Totale për Punëdhënësin | 52,515 lekë |
Përmbledhje
- Paga neto për një punonjës me pagë bruto prej 45,000 lekë është 39,960 lekë.
- Kosto totale për punëdhënësin për një punonjës me pagë bruto prej 45,000 lekë është 52,515 lekë.
- TAP fillon të aplikohet për pagat mbi 50,000 lekë dhe zbatohet sipas normave të përmendura më lart.